Program wycieczki śladami J. Chełmońskiego w dn. 21.09.2021

🎨 🎨 🎨 Przypominamy słuchaczom ŁUTW, że wyjazd na wycieczkę śladami Józefa Chełmońskiego jest we wtorek 21 września 2021 r. o godz. 8.00 z parkingu przy ul. Starorzecze, a godz. 8.10  z przystanku przy Szpitalu. Lista osób jest już zamknięta. Przedstawiamy poniżej poglądowy program tej wycieczki.👇 👇 👇

Program wycieczki śladami Józefa Chełmońskiego po woj. mazowieckim

w dniu 21 września 2021 r.

🔵Łowicz – wyjazd o godz. 8.00/8.10

🔵Grodzisk Mazowiecki w godz. 9.00 – 10.00:

👉zwiedzanie galerii reprodukcji obrazów i pomnika J. Chełmońskiego przy ul. 11 Listopada,

🔵Adamowizna w godz.10.15 – 10.30:

👉odwiedzenie okolicy Dworku dr. Mateusza Chełmońskiego – wnuka brata malarza i Dworku dr. Adama Chełmońskiego – rodzonego brata malarza,

👉Szkoła Podstawowa im. doktora Mateusza Chełmońskiego (tylko informacja o szkole)

🔵Żelechów   w godz. 10.50 – 11.20:

👉złożenie kwiatów na grobie J. Chełmońskiego, obejrzenie pomnika/głazu pamiątkowego

🔵Kuklówka Zarzeczna – w godz. 11.40 – 12.00

👉odwiedzenie okolicy dworku, w którym J. Chełmoński mieszkał najdłużej,

👉odwiedzenie okolic Szkoły Podstawowej im. J. Chełmońskiego, gdzie pracuje wnuczka malarza z rodziny Austów,

🔵Radziejowice – w godz. 12.30 – 15.30 (ew. 16.00)

Program:

👉12.30 – 13.30 – I grupa (plastycy) zwiedza z przewodnikiem pałac i galerię  ok. 40 obrazów J. Chełmońskiego i stałą wystawę „Jerzy Waldorff-Preyss 1910-1999” , II grupa na obiedzie w pałacowej jadalni,

👉13.30 – 14.30 – II grupa zwiedza z przewodnikiem wystawy, I grupa (plastycy) na obiedzie,

👉14.30 – 15.30 (ew. do 16.00) plastycy na plenerze malarskim w pałacowym parku, pozostali uczestnicy zwiedzają parkową galerię rzeźby,

🔵Wola Pękoszewska – ok. godz. 16.00

👉Obejrzenie okolicy dworku, gdzie mieszkała Pia Górska, biografka J. Chełmońskiego.

🔵Wyjazd do Łowicza – ok. 16.15

 

INFORMACJE O ZWIEDZANYCH MIEJSCACH

🎨Grodzisk Mazowiecki

W Grodzisku Mazowieckim znajduje się niezwykła galeria, tak samo, jak niezwykły był twórca prezentowanych tu obrazów. Józef Chełmoński urodził się w 1849 roku w Boczkach koło Łowicza, a zmarł w 1914 roku w Kuklówce pod Grodziskiem Mazowieckim (woj. mazowieckie). Chętnie malował okolice Kuklówki i mieszkańców tej ziemi, toteż nic dziwnego, że kopie jego dzieł wiszą właśnie w plenerze, na fasadach domów w Grodzisku Mazowieckim.

W ulicznej galerii jest 11 obrazów Chełmońskiego. Wszystkie ogromnych rozmiarów, przypominają bilbordy. Nie sposób ich nie zauważyć. Dziewięć zdobi fasady domów stojących przy deptaku, czyli ulicy 11 listopada, dwa wiszą nieco z boku. Galerii patronuje sam artysta, stojący na pomniku przy początku deptaka. Pomnik jest dziełem krakowskiego artysty, profesora  Mariana Koniecznego. Został odsłonięty 10 września 2006 roku. Kroczący malarz jakby zapraszał do obejrzenia swoich prac. Więc ruszamy. Daleko nie trzeba iść, tak naprawdę wystarczy się tylko odwrócić, aby dostrzec „Bociany”. Nieco dalej widzimy „Babie lato”, obraz, który zniesmaczył widownię brudnymi nogami dziewczyny leżącej na łące. Choć „Babie lato” powstało w  pracowni na ostatnim piętrze Hotelu Europejskiego w Warszawie, znać po Chełmońskim świetnego obserwatora przyrody. Na ścianach oglądamy jeszcze m.in. „Kurkę wodną”, „ Królestwo ptaków”, „Żurawie”, „Drogę w lesie”, „Wieczór na Polesiu”, „Przed karczmą”.   Aby zobaczyć „Orkę” skręcamy w ulicę Spółdzielczą. Po drodze, przy tej samej ulicy podziwiamy „Dymy”.

🎨Adamowizna 

Dwór dr. Adama Chełmońskiego „Na Górce” – dom Adama Chełmońskiego, rodzonego brata Józefa Chełmońskiego, malarza, jest najstarszą siedzibą Chełmońskich na Starem, bo tak nazywała się wówczas ta miejscowość. Doktor Chełmoński pracował i mieszkał głównie w Warszawie. Na Starem zbudował dom, aby odpoczywać w ciszy,  w otoczeniu przyrody. Ale i tu nie odmawiał pomocy medycznej okolicznym mieszkańcom, Jego pracę „u podstaw” na rzecz grodziskiej społeczności kontynuował jego syn Mateusz, następna wielka postać dawnego Grodziska. Doktor Adam zakupił rozległy, 20-hektarowy teren, tak zwaną osadę Młyniska, na Starem w 1899 roku.

 

Dwór dr. Mateusza Chełmońskiego „Nad Stawem” - po drugiej stronie stawu między drzewami bielą się ściany drugiego, zbudowanego w pięknym stylu, polskiego dworu. Jest to jedyny dwór na terenie gminy, w którym trwa po dziś dzień ciągłość historii jednego rodu. Syn Adama Chełmońskiego – Mateusz wybudował siedzibę dla swojej rodziny w parku „nad stawem” około 1930 roku.  Dom, , zaprojektował architekt Witold Pokrowski. Mateusz mieszkał w nim aż do śmierci  23.12.1981 roku.  (został pochowany w rodzinnym grobie na cmentarzu w Grodzisku Mazowieckim). Po nim mieszkała tu jego córka, także lekarz,  a teraz mieszkają jego wnuk i prawnuki. II wojna światowa szczęśliwie ominęła dworek, nie został zdewastowany ani spalony. Przetrwały w nim pamiątki i duch rodziny. Dla odróżnienia od dworu „na górce” zwany jest dworem „nad stawem”.

🎨Żelechów

Na cmentarzu parafialnym w Żelechowie (w głębi) znajduje się skromny (zrewitalizowany w 2013 r.) grób malarza, nad grobem dominuje wysoki, drewniany krzyż. Obok pochowany jest ks. Franciszek Barnaba Pełka, który sprawował przez 40 lat urząd proboszcza w tutejszej parafii. W ostatnich latach był spowiednikiem, opiekunem i najserdeczniejszym przyjacielem Chełmońskiego. Ich przyjaźń trwała aż do śmieci duchownego. Zmarł pięć lat przed malarzem, którego wolą było właśnie spocząć obok swego mentora.

🎨Kuklówka Zarzeczna

W Kuklówce w latach 1889-1914 (aż do swojej śmierci) mieszkał słynny malarz, Józef Chełmoński, autor sielskiego „Babiego lata”. Jest to skromny, jednakże bardzo urokliwy, 2-poziomowy dworek z ciemnobrązowego drewna z czerwonym dachem. Mimo że na Mazowszu istniało w owym czasie wiele podobnych, wybudowanych w 2 połowie XIX w., szlacheckich dworków, to właśnie Kuklówkę wybrał na swoją siedzibę i miejsce tworzenia Chełmoński. Okoliczne pola i łąki zostały zaś trwale uwiecznione na obrazach: „Bociany”, „Orka”, „Owczarek”, „Jesień”, „Przed burzą”, „Kuropatwy na śniegu” czy „Staw w Radziejowicach”. Po śmierci artysty dworkiem zaopiekowali się jego potomkowie.

🎨Radziejowice – wieś w Polsce (siedziba gminy) położona w woj. mazowieckim, w pow. żyrardowskim. Miejscowość jest miejscem urodzenia Michała Stefana Radziejowskiego, kardynała, prymasa Polski oraz Edwarda Krasińskiego, działacza społecznego, pamiętnikarza. Głównym zachowanym zabytkiem jest zespół pałacowo-parkowy w Radziejowicach, który tworzą obecnie klasycystyczny pałac, neogotycki zameczek, zrekonstruowany w latach 80. XX wieku dworek modrzewiowy, domek szwajcarski, dawna kuźnia i park ze stawem. Obecnie znajduje się to Dom Pracy Twórczej, w którym odbywają się różne wydarzenia kulturalne. W pałacu można też zwiedzać galerię z ponad 40 dziełami Józefa Chełmońskiego – jednego z największych twórców polskiego realizmu oraz  stałą wystawę „Jerzy Waldorff-Preyss 1910-1999”.

W parku  znajduje się galeria rzeźb  i instalacji, a wśród nich duża kolekcja popiersi znanych polskich artystów, m.in.: Fryderyk Chopin, Adam Mickiewicz, Stanisław Moniuszko, Władysław Reymont, Juliusz Słowacki, Ignacy Jan Paderewski, Henryk Sienkiewicz, Jerzy Waldorff czy Stanisław Wyspiański, Józef Chełmoński. Obok stawu, na tzw. wyspie, zlokalizowany jest murowany młyn, będący repliką budynku drewnianego, wykonaną w latach 70. XX wieku.

🎨Wola Pękoszewska – ok.  godz. 16.00

W Woli Pękoszewskiej znajduje się dwór, którego początki datuje się na XVIII wiek,  Dwór, którego pierwotne założenie wzniesione zostało przez Ossolińskich, przeszedł wraz z majątkiem w początku XIX wieku do Krasińskich z Radziejowic następnie kupiony 19 stycznia 1826 r. od Józefa Wawrzyńca hr. Krasińskiego przez generała Franciszka Borgiasza Górskiego. Górscy, herbu Bożawola, władali następnie tym majątkiem obejmującym również folwarki: Pękoszew, Zawady i Nowiny, przebudowując i rozbudowując dwór i majątek, aż do 17 stycznia 1945 roku, kiedy zostali z niego wyrzuceni i wywłaszczeni na mocy dekretu o reformie rolnej. W latach gdy dwór znajdował się we władaniu Górskich, wychowywali się tu artyści i politycy polscy ówczesnych lat: Konstanty Górski, Pia Górska, w tym samym czasie częstymi gośćmi byli w nim między innymi Henryk Sienkiewicz, Józef Chełmoński. Dwór od stycznia 1945 w rękach Skarbu Państwa i gminy Kowiesy, kiedy służył jako budynek szkoły podstawowej i zbiorczej, został w sierpniu 2006 r. odkupiony przez córkę ostatniego właściciela, wraz z mężem.