„Kobiety przy sztalugach. Opowieść o dawnych malarkach” – wykład z historii sztuki

Sofonisba Anguissola, Artemisia Gentileschi, Judith Leyster, Angelica Kaufmann, Elisabeth Vigee Le Brun … W konwencji marcowej tematyki o kobietach Marzena Kozanecka-Zwierz, historyk sztuki, przeprowadziła dla słuchaczy Łowickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku czwartkowy wykład w dn. 13 III 2025 r. pt. „Kobiety przy sztalugach. Opowieść o dawnych malarkach”.

Dlaczego nie było wielkich artystek? – pytała w swoim eseju w 1971 r. Linda Nochlin. Dziś wiemy, że były i było ich całkiem sporo. Historia sztuki ostatnich kilkudziesięciu lat odkryła, przywróciła, poszerzyła wiedzę na temat twórczości kobiet. Organizowane na całym świecie wystawy poświęcone artystkom nowożytnym, współczesnym, w znaczący sposób wzbogaciły wiedzę na ich temat.

O tym również opowiadała prelekcja M. Kozaneckiej –Zwierz, która przybliżyła sylwetki pięciu kobiet – artystek żyjących i tworzących od poł. XVI do I poł. XIX w. Sofonisba Anguissola (1532 – 1625), Artemisia Gentileschi (1593 – 1653), Judith Leyster (1609 – 1660), Angelica Kaufmann (1741 – 1807), Elisabeth Vigee Le Brun (1755 – 1842) stworzyły nie tylko wybitne dzieła malarskie, ale również obrazy epok, w jakich żyły, elit jakie je tworzyły, dorównując talentem artystom – mężczyznom.

Były zdeterminowane, mimo przeciwności losu, trudnym wydarzeniom, umiały zawalczyć o siebie, umiały promować swoją twórczość. Niektóre były osobami znanymi, podziwianymi, cenionymi, a inne zapomnianymi i odkrytymi po wielu latach. Przecierały szlaki dla swoich następczyń.

Sofonisba Anguissola była nadworną malarką na dworze hiszpańskim króla Filipa II i królowej Elżbiety, zaś Elisabeth Vigee Le Brun portretowała królową Francji Marię Antoninę oraz dwory monarsze i arystokrację europejską.

Artemisia Gentileschi jako pierwsza kobieta przyjęta została do florenckiej Akademii Sztuki i Rysunku w 1616 r., Judith Leyster należała do Gildii św. Łukasza w Utrechcie, Angelica. Kaufamann była jedną z założycielek Królewskiej Akademii Sztuk w Londynie w 1768 r. Twórczość Judith Leuster odkryta została, dzięki wyjątkowej sygnaturze dopiero pod koniec XIX w.

Pozostawiły po sobie wiele autoportretów ukazując siebie z akcesoriami malarskimi lub w trakcie tworzenia. Prace te dowodzą ich talentu i odwagi, są również obrazami czasów, w jakich żyły. Prace S. Anguissoli, A. Kaufmann, E. Vigee Le Brun znajdują się w zbiorach polskich muzeów.

I to był wykład z historii sztuki jak na uniwersytet przystało. Przed słuchaczami Łowickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku kolejne spotkanie z tego cyklu już za tydzień – tym razem poświęcone Oldze Boznańskiej. Prelegent: Marzena Kozanecka-Zwierz. Zapraszamy.